Giải pháp nào ngăn chặn tội phạm vận chuyển ma túy?
Nếu như trước đây, trong các vụ án ma tuý, lực lượng chức năng chỉ thu được vài bánh heroin, vài kilogram ma tuý tổng hợp thì hiện nay, số lượng này lên tới hàng trăm bánh, hàng chục kilogram. Cùng với số lượng ma túy tăng lên, thì các đối tượng phạm tội cũng ngày càng trở nên liều lĩnh, manh động với thủ đoạn hết sức tinh vi. Các “ông trùm” không xuất đầu, lộ diện, mà các đối tượng thường thuê các đối tượng để vận chuyển thuê “hàng”. Do vậy, vì lợi nhuận, tội phạm vận chuyển ma túy thời gian gần đây tăng về số lượng và tính chất hoạt động. Điều đó, gióng lên hồi chuông cảnh báo để có giải pháp đồng bộ để từng bước hạn chế tội phạm vận chuyển ma túy hiện nay.
Chặn đứt nhiều đường dây vận chuyển ma túy …
Với đường biên giới dài 145 km, có nhiều đường tiểu ngạch, hoạt động của tội phạm buôn bán trái phép ma tuý từ Lào thẩm lậu vào nước ta qua khu vực biên giới ở Hà Tĩnh thời gian gần đây diễn biến rất phức tạp. Hà Tĩnh đang được xác định là một trong những trọng điểm đấu tranh phòng chống ma tuý qua biên giới khi các đối tượng buôn bán trái phép ma tuý đang có xu hướng chuyển địa bàn hoạt động từ khu vực biên giới Tây Bắc về miền Trung - Tây Nguyên. Thời gian gần đây, tại địa bàn Hà Tĩnh, các lực lượng đấu tranh phòng chống ma túy của Trung ương và địa phương đã chặt đứt nhiều đường dây vận chuyển trái phép chất ma túy. Trong đó, có nhiều đường dây bị bóc gỡ diễn ra như một thước phim hành động, thể hiện sự manh động liều lĩnh của các đối tượng và sự mưu trí, dũng cảm của lực lượng đấu tranh phòng chống ma túy.
Khoảng 09 giờ 15’ ngày 04/9/2020, trên đoạn đường Quốc lộ 1A thuộc địa phận xã Kỳ Nam, thị xã Kỳ Anh, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy – Bộ Công an, Phòng Cảnh sát ma túy Công an tỉnh Hà Tĩnh, Công an thị xã Kỳ Anh đồng chủ trì, phối hợp phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh, lực lượng Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh phát hiện, bắt giữ 5 đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy, gồm: Phan Văn Tuyên (1989), trú tại: xã Nghĩa Thái, huyện Tân Kỳ, tỉnh Nghệ An, Nguyễn Văn Quang (1994), Nguyễn Văn Trung (2001), Lê Văn Rôn (1996) đều trú tại: xã Phú Mỹ, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế và Nguyễn Hữu Huy Hoàng (2002), trú tại: xã Lộc Bổn, huyện Phú Lộc, tỉnh Thừa Thiên Huế.
Lực lượng chức năng thu giữ 18 bánh heroin, 3kg Ketamine, 21kg ma túy tổng hợp dạng đá, khoảng 50.000 viên hồng phiến, 1 súng K59 bên trong có 8 viên đạn đã lên nòng và 01 xe ôtô.
Cũng trong ngày 04/9/2020, vào khoảng 22 giờ 00’, phòng Cảnh sát điều tra tội phạm ma túy Công an tỉnh phối hợp với Phòng phòng chống ma túy và tội phạm Bộ đội Biên phòng Hà Tĩnh, Đồn Biên phòng Hương Quang; Đồn biên phòng cửa khẩu quốc tế Cầu Treo và Công an huyện Vũ Quang tiến hành tuần tra, kiểm soát trên tuyến đường Hồ Chí Minh đoạn qua địa phận xã Thọ Điền, huyện Vũ Quang phát hiện một nam thanh niên điều khiển xe mô tô nhãn hiệu YAMAHA (màu trắng - đen), chạy theo hướng từ huyện Hương Sơn sang huyện Hương Khê, phía trước giàn xe có để 1 bì xác rắn màu xanh có biểu hiện nghi vấn vận chuyển trái phép chất ma túy. Tổ công tác tiến hành đuổi theo nam thanh niên để yêu cầu dừng xe kiểm tra, khi phát hiện bị truy đuổi nam thanh niên đã phóng xe bỏ chạy. Tổ công tác tiếp tục truy đuổi, đến ngã tư đường liên xã thuộc thôn Hợp Thắng, xã Hương Minh, huyện Vũ Quang nam thanh niên đã vứt xe bỏ chạy. Tổ công tác đã phân công lực lượng tiến hành bảo vệ hiện trường, đồng thời tiếp tục triển khai lực lượng truy bắt đối tượng. Tại hiện trường, tổ công tác phát hiện 01 bì xác rắn màu xanh, bên trong chứa 4kg Ketamine và 20kg ma túy tổng hợp dạng đá.
Sau đó 4 ngày, khoảng 19 giờ 30’, ngày 08/9/2020, tại cửa khẩu Quốc tế Cầu Treo, xã Sơn Kim 1, huyện Hương Sơn, Tổ công tác gồm: lực lượng Hải quan, Bộ đội Biên phòng, phòng PC04 Công an tỉnh và Công an huyện Hương Sơn phát hiện 2 xe ô tô mang biển kiểm soát Lào (1432 và 7137) có nhiều biển hiện nghi vấn vận chuyển hàng cấm, tiến hành kiểm tra phát hiện trên hai xe ô tô chở 5 tượng gỗ có kích thước 140x45x55 (cm). Qua kiểm tra các tượng gỗ trên phát hiện bên trong 5 tượng gỗ chứa khoảng 5kg Ketamine và 93kg ma túy tổng hợp dạng đá. Quá trình xác minh xác định số hàng này là của một đối tượng người Lào thuê chị Nguyễn Thị Hồng Hà (1964), trú tại: thị trấn Xuân An, huyện Nghi Xuân, quê quán: xã Sơn Tây, huyện Hương Sơn vận chuyển từ thành phố Viêng Chăn (Lào) về thành phố Hồ Chí Minh để giao cho một đối tượng có tên là Hoàng với giá 15.000.000 kíp.
Trước đó, vào khoảng 2 giờ 30 ngày 26/6/2020, tại xã Phúc Đồng, huyện Hương Khê, phòng Cảnh sát ma túy Công an tỉnh chủ trì, phối hợp Cục Cảnh sát ma túy– Bộ Công an, Công an huyện Hương Khê, Công an huyện Hương Sơn, Công an huyện Cẩm Xuyên, phòng Cảnh sát cơ động, phòng Cảnh sát giao thông, lực lượng Bộ đội Biên phòng, Hải quan tỉnh bắt quả tang đối tượng Phan Văn Tịnh (1994) trú tại: Thị trấn Huỳnh Hữu Nghĩa, huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng và Nguyễn Đình Chính (1995) trú tại Thị trấn Thiên Cầm, huyện Cẩm Xuyên, Hà Tĩnh về hành vi vận chuyển trái phép chất ma túy; thu giữ: 27kg ma túy tổng hợp dạng đá và 03kg ketamin. Qua điều tra ban đầu, tiến hành giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Thái Ngọc Hoàng (1985) có HKTT tại tổ 1 phường Nam Hồng, TX Hồng Lĩnh, là đối tượng chủ mưu thuê các đối tượng trên vận chuyển ma túy.
Theo Trung tá Nguyễn Vinh Cảnh, Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh, những tháng đầu năm 2020, tình hình hoạt động của tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn Hà Tĩnh tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Trên tuyến biên giới, cửa khẩu và ngoại biên, các đối tượng người Việt Nam móc nối với các đối tượng người Lào, Thái Lan tạo dựng mạng lưới, hình thành các đường dây mua bán, vận chuyển ma túy với số lượng lớn, chúng thường tập kết ma túy ở khu vực giáp biên, tại những địa bàn rừng núi hẻo lánh (đặc biệt ở Thị trấn Lạc Xao, Na Pê) để tránh sự kiểm soát của các lực lượng chức năng; sau đó lựa chọn và thuê người bản địa vận chuyển ma túy theo các đường tiểu mạch thâm nhập vào địa bàn Hà Tĩnh. Ma túy được vận chuyển qua biên giới chủ yếu là Heroin, ma túy tổng hợp dạng viên và ma túy đá.
Phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng tinh vi, liều lĩnh, ngụy trang kín đáo dưới nhiều hình thức khác nhau (Lôi kéo người Mông vượt biên, vận chuyển ma túy vào trong nước; Lợi dụng tuyến biên giới dài, hiểm trở để mua bán, vận chuyển ma túy từ nước ngoài vào Việt Nam tiêu thụ; Lợi dụng việc Xuất nhập cảnh qua cửa khẩu, cất dấu ma túy vào trong người, trong hàng hóa cồng kềnh, trong các ngăn bí mật của xe ôtô nhằm tránh sự phát hiện của cơ quan chức năng…). Số các vụ mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy bị phát hiện bắt giữ ngày càng có tính chất nghiêm trọng, liên quan đến nhiều đối tượng là người nước ngoài, người ngoại tỉnh hoạt động có tổ chức chặt chẽ, hoạt động xuyên quốc gia, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng để chống trả khi bị phát hiện, truy bắt. Tuyến, địa bàn các đối tượng thường lợi dụng để mua bán, vận chuyển ma túy là: tuyến biên giới Việt - Lào, Quốc lộ 8A, đường Hồ Chí Minh, các tuyến đường tiểu mạch qua lại biên giới...
Ngoài ra, bình quân, mỗi năm Công an Hà Tĩnh đã phát hiện bắt giữ hàng trăm vụ, nhiều vụ thu giữ lượng ma túy rất lớn, số đối tượng phải thụ án chung thân, tử hình nhiều. Song tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy vẫn diễn biến phức tạp, nhất là hoạt động vận chuyển trái phép ma túy có vũ trang qua địa bàn Hà Tĩnh không giảm mà có chiều hướng gia tăng, tính chất, quy mô nghiêm trọng.
Từ thực trạng trên cho thấy, việc sử dụng biện pháp trấn áp vũ trang chưa đủ mạnh để giải quyết được tận gốc vấn đề, nếu không có phương án cụ thể có thể gây đối đầu với một bộ phận quần chúng lạc hậu gây hậu quả chính trị xấu. Mặt khác, muốn áp dụng biện pháp mạnh trước hết phải kết hợp với các biện pháp nghiệp vụ và tuyên truyền vận động để được sự đồng tình ủng hộ của quần chúng nhân dân. Vì vậy, để đấu tranh ngăn chặn hoạt động vận chuyển ma túy có vũ trang ở khu vực biên giới nói riêng và qua địa bàn Hà Tĩnh nói chung cần một giải pháp tổng hợp và đồng bộ.
Cần giải pháp tổng hợp
Theo Trưởng phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Trung tá Nguyễn Vinh Cảnh, phần đông các đối tượng tham gia vận chuyển ma túy có tuổi đời còn trẻ, điều kiện kinh tế gia đình khó khăn, nhận thức về pháp luật còn hạn chế. Ngoài ra, sự chênh lệch về giá ma túy, việc đưa ma túy từ Lào về Việt Nam để tiêu thụ mang lại siêu lợi nhuận cho các đối tượng. Tỉnh Hà Tĩnh có đường biên giới trải dài, chủ yếu là địa hình đồi núi hiểm trở, có nhiều đường mòn, lối mở nên công tác tuần tra, kiểm soát, đấu tranh với tội phạm ma túy trên tuyến biên giới còn gặp nhiều khó khăn. Tội phạm ma túy hoạt động liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia, nhất là các đối tượng chủ mưu, cầm đầu đa phần là người nước ngoài, gây khó khăn cho việc điều tra, xác minh. Bên cạnh đó còn một số nguyên nhân khác như: Sự xuất hiện các đường dây tội phạm có tổ chức xuyên quốc gia, sự cấu kết và móc nối giữa các đối tượng trong và ngoài nước để buôn bán ma tuý; xu hướng tội phạm ma túy móc nối với các loại tội phạm khác đặc biệt là tội phạm kinh tế, tội phạm hình sự như một liên kết tự nhiên nguy hiểm, đang gia tăng và ngày càng phức tạp.
Trước những diễn biến phức tạp của tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn nhưng lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an Hà Tĩnh đã khắc phục khó khăn, gian khổ, tích cực bám tuyến, bám địa bàn, chủ động phối hợp với các lực lượng chức năng đấu tranh, trấn áp có hiệu quả với tội phạm và tệ nạn ma túy. Số vụ phát hiện, bắt giữ tăng so với cùng kỳ năm 2019; đã phát hiện, triệt phá một số đường dây mua bán, vận chuyển ma túy hoạt động liên tuyến, liên tỉnh, xuyên quốc gia; triệt xóa nhiều điểm ma túy phức tạp, gây nhức nhối trên địa bàn; công tác giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố đạt tỷ lệ cao (100%). Công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy được tăng cường và ngày càng phát huy hiệu quả. Phối hợp chặt chẽ, tích cực với An ninh hai tỉnh Bôlykhămxay và Khăm Muộn (Lào) trong đấu tranh tội phạm ma túy. Kết quả trên đã góp phần ổn định tình hình ANTT trên địa bàn, phục vụ đắc lực sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
9 tháng đầu năm 2020, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy toàn tỉnh đã phát hiện, bắt giữ: 164 vụ, 207 đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy; 267 vụ, 617 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy; Thu giữ: 27 bánh và 52,47gam heroin; 299,226kg và 323.171 viên ma túy tổng hợp; 36,8kg thuốc phiện; 18 gói cỏ mỹ; 03 khẩu súng; 53 viên đạn và nhiều đồ vật, tài liệu khác có liên quan. Khởi tố điều tra 155 vụ, 192 bị can; Kết thúc điều tra chuyển VKSND đề nghị truy tố 127 vụ, 145 bị can.
Đối với các đối tượng vận chuyển ma túy, mặc dù biết hình phạt nghiêm khắc của pháp luật đối với các hành vi phạm tội liên quan đến ma túy, nhưng do lợi nhuận từ việc mua bán quá lớn nên các đối tượng vẫn chấp nhận lao vào con đường phạm tội. Nhiều đối tượng không có việc làm ổn định, nghiện ma túy nên đã vận chuyển ma túy thuê cho các đối tượng khác để có tiền ăn chơi, tiêu xài.
9 tháng đầu năm 2020, lực lượng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy toàn tỉnh đã phát hiện, bắt giữ: 164 vụ, 207 đối tượng mua bán, vận chuyển, tàng trữ trái phép chất ma túy; 267 vụ, 617 đối tượng sử dụng trái phép chất ma túy; Thu giữ: 27 bánh và 52,47gam heroin; 299,226kg và 323.171 viên ma túy tổng hợp; 36,8kg thuốc phiện; 18 gói cỏ mỹ; 03 khẩu súng; 53 viên đạn và nhiều đồ vật, tài liệu khác có liên quan. Khởi tố điều tra 155 vụ, 192 bị can; Kết thúc điều tra chuyển VKSND đề nghị truy tố 127 vụ, 145 bị can.
Đối với các đối tượng vận chuyển ma túy, mặc dù biết hình phạt nghiêm khắc của pháp luật đối với các hành vi phạm tội liên quan đến ma túy, nhưng do lợi nhuận từ việc mua bán quá lớn nên các đối tượng vẫn chấp nhận lao vào con đường phạm tội. Nhiều đối tượng không có việc làm ổn định, nghiện ma túy nên đã vận chuyển ma túy thuê cho các đối tượng khác để có tiền ăn chơi, tiêu xài.
Nguyên nhân nữa của việc gia tăng tội phạm ma túy là do sự khó khăn về kinh tế và trình độ thấp của bà con vùng biên. Lợi dụng điều này, bọn tội phạm ma tuý đã lôi kéo người dân tham gia vào việc tàng trữ và vận chuyển trái phép ma tuý qua biên giới.
Cũng theo Trung tá Nguyễn Vinh Cảnh, để nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh chống tội phạm ma túy tại các tuyến, địa bàn trọng điểm cần tăng cường phối hợp các cấp, các ngành, các cơ quan thông tin đại chúng tiến hành công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy tại các địa bàn biên giới nhất là các tuyến, địa bàn trọng điểm, vận động quần chúng nhân dân tham gia đông đảo và tích cực tham gia công tác phòng, chống tội phạm ma túy.
Đẩy mạnh công tác phối hợp tác giữa các lực lượng kiểm soát ma túy khu vực biên giới, tiếp tục phối hợp triển khai các đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công trấn áp tội phạm ma túy. Làm tốt công tác nắm tình hình địa bàn tại các tuyến, địa bàn trọng điểm từ đó chủ động xây dựng các phương án để đấu tranh triệt phá các đường dây, băng, ổ nhóm tội phạm ma túy. Tăng cường sự phối hợp giữa các lực lượng Công an, Hải quan, Biên phòng, Cảnh sát biển trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, triển khai các kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn các nhóm có vũ trang vận chuyển ma túy qua biên giới và địa bàn Hà Tĩnh.
Cùng với đó là tiếp tục đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống tội phạm ma túy, đặc biệt là với các nước có chung đường biên giới…đặc biệt là việc trao đổi thông tin về các đối tượng, đường dây cũng như các băng, ổ nhóm để xác lập các chuyên án đấu tranh triệt phá.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tội phạm ma túy nói chung và tội phạm vận chuyển ma túy nói riêng và các khung hình phạt đi kèm, để người dân không vì thiếu hiểu biết, hám lợi mà trở thành “những quân cờ” trong tay những “ông trùm” buôn bán ma túy, lúc đó ân hận thì cũng quá muộn màng. Cùng với đó, tạo điều kiện, công ăn, việc làm cho bà con nhân dân, nhất là địa bàn vùng biên giới để bà con có thu nhập ổn định, không dấn thân vào những con đường làm ăn phi pháp...
Đẩy mạnh công tác phối hợp tác giữa các lực lượng kiểm soát ma túy khu vực biên giới, tiếp tục phối hợp triển khai các đợt cao điểm tuyên truyền, tấn công trấn áp tội phạm ma túy. Làm tốt công tác nắm tình hình địa bàn tại các tuyến, địa bàn trọng điểm từ đó chủ động xây dựng các phương án để đấu tranh triệt phá các đường dây, băng, ổ nhóm tội phạm ma túy. Tăng cường sự phối hợp giữa các lực lượng Công an, Hải quan, Biên phòng, Cảnh sát biển trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, triển khai các kế hoạch đấu tranh, ngăn chặn các nhóm có vũ trang vận chuyển ma túy qua biên giới và địa bàn Hà Tĩnh.
Cùng với đó là tiếp tục đẩy mạnh công tác hợp tác quốc tế trong công tác phòng, chống tội phạm ma túy, đặc biệt là với các nước có chung đường biên giới…đặc biệt là việc trao đổi thông tin về các đối tượng, đường dây cũng như các băng, ổ nhóm để xác lập các chuyên án đấu tranh triệt phá.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tội phạm ma túy nói chung và tội phạm vận chuyển ma túy nói riêng và các khung hình phạt đi kèm, để người dân không vì thiếu hiểu biết, hám lợi mà trở thành “những quân cờ” trong tay những “ông trùm” buôn bán ma túy, lúc đó ân hận thì cũng quá muộn màng. Cùng với đó, tạo điều kiện, công ăn, việc làm cho bà con nhân dân, nhất là địa bàn vùng biên giới để bà con có thu nhập ổn định, không dấn thân vào những con đường làm ăn phi pháp...
Diệp Hoàng - Thành Châu
