Hậu quả khi giao xe cho người không đủ điều kiện tham gia giao thông

Lời cảnh tỉnh từ những sự việc đau lòng

Vào khoảng 19h ngày 27/9, tại đường Yên Trung, thuộc TDP 8, thị trấn Đức Thọ, huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh) xảy ra vụ va chạm giữa hai xe máy khiến nữ giáo viên mầm non tử vong. Tại thời điểm nói trên, cô giáo H.T.T.H. (SN 1971), trú tại thôn Quang Lộc 2, xã Quang Vĩnh, huyện Đức Thọ, là giáo viên Trường Mầm non Quang Vĩnh đang điều khiển xe máy trên đường về nhà. Lúc đi qua nút giao đường Yên Trung thì bất ngờ bị nam sinh H.N.N. (SN 2009), trú tại thôn Đông Dũng, xã An Dũng, huyện Đức Thọ, hiện đang là học sinh lớp 10 Trường THPT Trần Phú (huyện Đức Thọ) điều khiển xe máy chở theo N.Q.C. (SN 2010), thôn Phúc Lộc, xã Bùi La Nhân) di chuyển trên đường Yên Trung theo hướng từ đê La Giang ra ngã tư Bà Viên với tốc độ cao, đâm trực diện vào xe máy cô giáo T.H khiến người này ngã ra đường bất tỉnh. Mặc dù được đưa đến bệnh viện cấp cứu nhưng nữ giáo viên mầm non đã tử vong ngay sau đó.

Trước đó, vào tháng 5/2024, ba nam sinh đang theo học tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên Kỳ Anh gồm N.Q.A, N.D.T và em N.T.T, cùng sinh năm 2006, trú tại phường Hưng Trí, thị xã Kỳ Anh điều khiển xe môtô lưu thông trên Quốc lộ 1A. Khi lưu thông tới đoạn qua thôn Hoa Trung, xã Kỳ Hoa, do không làm chủ được tốc độ, xe môtô chở 3 nam sinh tông vào bồn hoa cây cảnh bên đường khiến người cầm lái là em N.Q.A. tử vong, 2 nam sinh còn lại bị thương nặng, được đưa tới bệnh viện cấp cứu. Thời điểm xảy ra sự việc đau lòng, em N.Q.A chưa đủ điều kiện để được cấp giấy phép lái xe môtô.

Học sinh vi phạm pháp luật về an toàn giao thông bị Công an TP Hà Tĩnh xử lý.

Cuối tháng 9/2024, TAND TP Hà Tĩnh cũng đã đưa phiên tòa xét xử, tuyên án 19 thanh, thiếu niên về tội “Gây rối trật tự công cộng” và tội “Vô ý làm chết người”. Đáng chú ý, 12/19 bị cáo và cả nạn nhân thời điểm gây án đang là học sinh các trường học trên địa bàn TP Hà Tĩnh và các huyện Cẩm Xuyên, Thạch Hà như Trường THPT Thành Sen, Trường THPT Phan Đình Phùng, THPT Lê Quý Đôn, THPT Cẩm Bình, Trường Phổ thông liên cấp Abert Einstein... Trong đó, nhiều nam sinh mặc dù chưa đủ tuổi, chưa có giấy phép lái xe nhưng vẫn được bố mẹ giao xe, sử dụng xe môtô rượt đuổi nhau với vận tốc cao trên nhiều tuyến đường, gây mất trật tự trị an, ảnh hưởng xấu đến nhiều tuyến phố. Hai đối trượng trong số này đã sử dụng xe môtô rượt đuổi, dồn nén khiến một nam sinh lớp 11 Trường THPT Lê Quý Đôn (Thạch Hà) phải nhảy xuống hồ để trốn, sau đó tử vong thương tâm.

Cần có chế tài xử lý nghiêm để răn đe

Theo thống kê của Phòng CSGT Công an Hà Tĩnh, tính từ cuối tháng 12/2023 đến cuối tháng 7/2024, trên địa bàn tỉnh xảy ra 37 vụ TNGT liên quan tới lứa tuổi học sinh (từ 6 tới dưới 18 tuổi) làm 15 em tử vong, 35 em bị thương. Tình trạng học sinh vi phạm các quy định của pháp luật về ATGT diễn biến phức tạp, nhất là với học sinh THCS, THPT. Các hành vi chủ yếu là các em chưa đủ điều kiện nhưng vẫn điều khiển xe máy điện, xe gắn máy, thậm chí cả môtô tới trường; không đội mũ bảo hiểm; chạy quá tốc độ, vượt ẩu, lạng lách, đánh võng; không chấp hành hiệu lệnh của đèn tín hiệu giao thông.

Theo lãnh đạo Phòng CSGT Công an tỉnh Hà Tĩnh, thực hiện chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về “Tăng cường công tác bảo đảm trật tự ATGT cho lứa tuổi học sinh trong tình hình mới” và tháng cao điểm đảm bảo trật tự ATGT cho học sinh, ngay từ đầu năm học 2024 - 2025, đơn vị tích cực phối hợp với ngành GD&ĐT tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về ATGT, kỹ năng tham gia giao thông phù hợp với từng nhóm lứa tuổi học sinh, sinh viên. Lực lượng chức năng cũng tăng cường tuyên truyền và yêu cầu phụ huynh học sinh không giao xe môtô cho con em sử dụng khi chưa bảo đảm các điều kiện và chưa đủ tuổi theo quy định của pháp luật.

Cùng với đó, lực lượng Công an Hà Tĩnh, chủ lực là lực lượng CSGT và Công an các địa phương tăng cường hoạt động tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm với thanh, thiếu niên và học sinh. Quá trình xử lý, lực lượng CSGT cũng thông tin tới nhà trường và gia đình nắm rõ, có biện pháp chấn chỉnh, quản lý các em. Đồng thời, lập biên bản xử phạt không ít phụ huynh về hành vi giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định. Tuy vậy, vẫn còn một bộ phận học sinh cố tình vi phạm pháp luật về ATGT. Điều này xuất phát từ việc, không ít phụ huynh vì muốn thuận tiện cho con nên bất chấp quy định và hiểm họa chực chờ, vẫn giao xe cho con đến trường hoặc lưu thông trên đường. Cùng với đó, điểm dịch vụ gửi xe mọc lên nhan nhản trước cổng trường cũng vô hình trung tiếp tay cho học sinh vi phạm pháp luật.

Đại tá Đặng Hoài Sơn, Phó Giám đốc Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết: Việc giao phương tiện cho thanh, thiếu niên và học sinh - những người chưa đủ điều kiện điều khiển tham gia giao thông không chỉ ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe của các em mà còn vi phạm Luật Giao thông đường bộ và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự cho cả người giao phương tiện. Thực tế, tại nhiều địa phương trong cả nước, trong đó có tỉnh Hà Tĩnh cũng đã truy cứu hình sự bố, mẹ về việc giao xe cho con khi không đủ điều kiện tham gia giao thông gây hậu quả nghiêm trọng.

Tháng 3/2024, TAND huyện Vũ Quang (Hà Tĩnh) mở phiên tòa xét xử và tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thị Y. (SN 1989), trú thôn 6, xã Đức Bồng 12 tháng cải tạo không giam giữ về tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ”. Trước đó, tối 20/8/2023, chị Y. giao xe môtô BKS 38E1-053.67 cho con là N.M.T. (SN 2009) điều khiển tham gia giao thông trên đường đã gây tai nạn với bà Lê Thị T. (SN 1945), trú thôn Hương Thọ, xã Đức Hương (Vũ Quang) khiến nạn nhân bị tổn thương cơ thể 74%.

Dư luận cho rằng, việc xử lý bằng cách lập biên bản vi phạm, gửi thông báo cho nhà trường đối với người vi phạm và xử phạt vi phạm hành chính đối với các bậc phụ huynh khi giao xe cho người không đủ điều kiện tham gia giao thông điều khiển là chưa đủ sức răn đe. Do vậy, trong thời gian tới, để hạn chế đến mức thấp nhất hiểm họa từ TNGT do học sinh gây ra, thiết nghĩ cơ quan chức năng nên có chế tài mạnh tay hơn nữa, những trường hợp đủ điều kiện nên khởi tố tội “Giao cho người không đủ điều kiện điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ" đối với chủ xe theo quy định.

Từ đầu năm đến nay, trên địa bàn Hà Tĩnh xảy ra 321 vụ TNGT, làm chết 170 người, bị thương 202 người; so với cùng kỳ năm 2023 tăng 67 vụ, tăng 23 người chết, tăng 47 người bị thương. Trong thời gian nói trên, lực lượng CSGT đã phát hiện, lập biên bản 49.805 trường hợp vi phạm (tăng 23.126 trường hợp so với cùng kỳ năm 2023); phạt tiền 93,7 tỷ đồng (tăng 45,2 tỷ đồng so với cùng kỳ năm 2023). Kiểm tra, phát hiện 10.349 trường hợp vi phạm nồng độ cồn (tăng 6.328 trường hợp so với cùng kỳ năm 2023); 40 trường hợp sử dụng ma túy khi tham gia giao thông; phạt tiền trên 27,9 tỷ đồng. Lực lượng CSGT cũng đã lập biên bản 565 trường hợp vi phạm quá tải trọng, quá khổ, phạt tiền trên 7,5 tỷ đồng.