Formosa, Vũng Áng đã qua những ngày bão giông
Năm 2015, thị xã mới ở cửa ngõ phía Nam của tỉnh Hà Tĩnh được thành lập - thị xã Kỳ Anh. Thị xã ví như nàng công chúa được đánh thức bởi khu kinh tế Vũng Áng cùng nhiều dự án lớn của các tập đoàn trong và ngoài nước như Dự án Formosa, Nhà máy nhiệt điện Vũng Áng I, Tổng kho xăng dầu, khí hóa lỏng... Tuy nhiên, đi liền với lợi ích kinh tế, vấn đề môi trường mà điển hình là sự cố ô nhiễm môi trường biển năm 2016 đã để lại rất nhiều hệ lụy.
Phía sau thành quả chung là những hy sinh thầm lặng của cán bộ, chiến sĩ (CBCS) lực lượng vũ trang, đảm bảo an ninh trật tự, đảm bảo an ninh kinh tế, môi trường trên địa bàn.
Đi qua những ngày sóng gió…
Dự án Khu liên hiệp gang thép và cảng biển nước sâu Sơn Dương Formosa Hà Tĩnh do Công ty TNHH gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh làm chủ đầu tư. Dự án với 4 hạng mục chính là khu hành chính sinh hoạt, nhà máy thép, cảng nước sâu Sơn Dương và nhà máy nhiệt điện, kinh doanh 11 ngành nghề. Phát triển dự án được xem là tín hiệu tích cực cho quá trình phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ hội nhập quốc tế của tỉnh Hà Tĩnh.
Bên cạnh những mặt thuận lợi để phát triển kinh tế, xã hội thì phát sinh nhiều diễn biến phức tạp, nhất là về ANTT. Công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) gặp nhiều khó khăn, một bộ phận nhân dân chưa đồng thuận với chủ trương, chính sách GPMB; một số đối tượng tổ chức phản động, đối tượng cực đoan lôi kéo nhân dân cản trở, gây ra nhiều vụ việc phức tạp về ANTT.
Ngày 14/5/2014, tại dự án Formosa, một số đối tượng lợi dụng biểu tình, tuần hành phản đối giàn khoan 981 của Trung Quốc vi phạm chủ quyền trên vùng biển của Việt Nam, đã gây rối trật tự, hủy hoại tài sản tại dự án Formosa, làm 3 người chết, 160 người bị thương, ảnh hưởng nghiêm trọng đến ANTT và phát triển kinh tế - xã hội. Tai nạn lao động, tai nạn giao thông diễn biến phức tạp, nhất là trong quá trình thi công xây dựng, vận hành hoạt động của dự án Formosa, điển hình là vụ sập giàn giáo ngày 25/3/2015 tại khu vực thi công của Công ty Samsung C&T...
  |
| Giám sát bằng camera an ninh tại dự án Formosa. |
Vừa đầu tư, vừa sản xuất, kinh doanh nhưng tại đây cũng đã phát sinh một số loại tội phạm gây phức tạp về ANTT như trộm cắp tài sản, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng... Việc nợ lương, tranh chấp hợp đồng diễn biến phức tạp như mâu thuẫn trong việc thanh toán hợp đồng giữa nhà thầu chính và nhà thầu phụ, giữa các nhà thầu phụ với nhau, giữa nhà thầu phụ với các tổ đội công nhân dẫn đến tình trạng công nhân tụ tập đông người, đình công bỏ việc tập thể, yêu cầu giải quyết chế độ chính sách, gây rối trật tự công cộng.
Biến cố tác động lớn đến tình hình ANTT tại khu kinh tế Vũng Áng là sự cố ô nhiễm môi trường biển tháng 4-2016 do Công ty Formosa gây ra. Lợi dụng tình hình trên, các thế lực thù địch giương chiêu bài dân chủ, nhân quyền, vì môi trường... để kích động người dân tập trung đông người tuần hành trái phép, chống người thi hành công vụ, phá hoại tài sản, gây rối trật tự công cộng.
Trong khi đó, các vấn đề liên quan đến môi trường tiềm ẩn những nguy cơ phức tạp, tác động tới tư tưởng của người dân sinh sống xung quanh khu vực dự án như mùi hôi (xã Kỳ Lợi, phường Kỳ Phương), khói bụi (phường Kỳ Long)... Những vấn đề trên đòi hỏi một giải pháp toàn diện để đảm bảo ANTT tại địa bàn.
Những người giữ bình yên
Đi qua những ngày sóng gió, vượt qua những khó khăn thách thức, Khu kinh tế Vũng Áng nói chung và dự án Formosa nói riêng đã xây dựng một diện mạo và hình ảnh mới. Trong cái rét ngọt của những ngày cuối năm 2020, chúng tôi có dịp trở lại dự án Formosa. Hiện hữu trước mắt chúng tôi là một màu xanh phủ kín. Vùng đất ven biển trước đây, ngoài những nhà máy đang vận hành là những rặng cây xanh đang rì rào trong gió. Những hồ sinh học được xây dựng, những đàn cá vùng vẫy minh chứng cho việc sản xuất, luyện cán thép đã đảm bảo an toàn.
Đến nay, toàn bộ 53 lỗi vi phạm của Công ty Formosa đã khắc phục xong, đảm bảo cải thiện môi trường. Tổ chức chứng nhận quốc tế - Viện tiêu chuẩn Anh Quốc (BSI) đã trao giấy chứng nhận ISO tiêu chuẩn về hệ thống quản lý môi trường và quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp cho Formosa.
Hiện nay, toàn bộ các hạng mục cải thiện, bổ sung công trình bảo vệ môi trường theo yêu cầu của Bộ Tài nguyên và Môi trường đã được Formosa hoàn thành, cấp giấy xác nhận để vận hành chính thức. Theo lãnh đạo của Công ty TNHH gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh, tổng kinh phí đầu tư cho các công trình bảo vệ môi trường của dự án đến nay là khoảng 1,4 tỷ USD. Riêng các hạng mục cải thiện, bổ sung công trình bảo vệ môi trường đầu tư sau sự cố môi trường là trên 350 triệu USD.
Trao đổi với chúng tôi, Thiếu tá Nguyễn Duy Linh – Phó trưởng Công an thị xã Kỳ Anh cho biết, Công an thị xã Kỳ Anh, Tiểu đoàn thuộc Phòng Cảnh sát Cơ động Công an tỉnh, 3 đơn vị Bộ đội Biên phòng đóng quân trên địa bàn, 7 xã, phường trong khu kinh tế Vũng Áng và Công ty TNHH gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh đã thống nhất xây dựng, ký kết Quy chế phối hợp “Liên kết đảm bảo an ninh trật tự dự án Formosa Hà Tĩnh”. Sau 5 năm thực hiện quy chế, công tác đảm bảo ANTT có nhiều chuyển biến, phục vụ hiệu quả quá trình sản xuất, kinh doanh.
Trên cơ sở các nội dung ký kết, căn cứ chức năng nhiệm vụ, các đơn vị Công an thị xã Kỳ Anh, các lực lượng Bộ đội Biên phòng, Tiểu đoàn Cảnh sát Cơ động Công an tỉnh đã xây dựng, ban hành nhiều phương án, kế hoạch, phân công lực lượng, phương tiện, công cụ hỗ trợ triển khai đồng bộ các biện pháp đảm bảo ANTT. Tăng cường nắm tình hình, quản lý đối tượng, thực hiện các biện pháp nghiệp vụ kịp thời xử lý các tình huống xảy ra, phòng ngừa, phát hiện, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm. Nắm tình hình giải quyết kịp thời các kiến nghị, các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân, nhất là các sự việc liên quan đến dự án Formosa, không để phát sinh phức tạp về ANTT.
  |
| Trao đổi nghiệp vụ, bảo đảm an ninh, trật tự tại dự án. |
Quá trình triển khai phương án, kế hoạch đảm bảo ANTT, các lực lượng đã chủ động phát hiện các sơ hở, thiếu sót, những khu vực thường xảy ra các hành vi vi phạm pháp luật, kịp thời hướng dẫn, chỉ đạo Công ty Formosa Hà Tĩnh phối hợp khắc phục như: Xây dựng, gia cố thêm hệ thống hàng rào, lắp đặt thêm hệ thống camera an ninh tại các khu vực trọng yếu; tại các khu vực nhà xe bố trí thêm lực lượng bảo vệ, quản lý xe bằng tem - phiếu để phòng ngừa trộm cắp tài sản; xây dựng phương án phòng, chống cháy nổ, cứu hộ cứu nạn, đảm bảo an ninh, an toàn về người và tài sản tại các xưởng sản xuất; xây dựng quy chế ra vào công trường...
“Ngoài ra, chúng tôi đã chủ động trao đổi trong việc giải quyết các vấn đề dân sự liên quan đến nội bộ của công ty. Triển khai các mô hình tự phòng, tự quản về ANTT trong cơ quan, doanh nghiệp, tạo chuyển chuyển biến tích cực về công tác đảm bảo ANTT” - Đại úy Đinh Xuân Sơn, Phó Tiểu đoàn trưởng, Phòng Cảnh sát Cơ động, Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết thêm.
Theo Trung tá Nguyễn Văn Quý, Phó Chỉ huy trưởng đồn Biên phòng cửa khẩu Vũng Áng, lực lượng Công an, Biên phòng thường xuyên phối hợp tuần tra các vị trí trọng yếu trong khu vực dự án, phát hiện, bắt giữ, xử lý tội phạm và các hành vi vi phạm pháp luật khác. Ban chỉ huy Biên phòng cảng Vũng Áng – Sơn Dương tiến hành kiểm tra, kiểm soát, quản lý chặt chẽ người, phương tiện và hàng hóa xuất nhập qua cảng. Lực lượng Biên phòng đã chủ động phối hợp, trao đổi thông tin, đảm bảo an toàn cho tàu thuyền ra vào cảng, đồng thời quản lý tốt số thuyền viên được cấp phép lên bờ không để xảy ra tình trạng mất an toàn.
Dự án Formosa đang từng ngày làm thay đổi diện mạo chung cho Khu kinh tế Vũng Áng. Dự án đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển chung của tỉnh, việc giữ vững ổn định ANTT để phục vụ sản xuất kinh doanh là yếu tố quan trọng hàng đầu. Những bông mai vàng bắt đầu khoe sắc ở vùng chảo lửa, túi mưa, báo hiệu một mùa xuân mới bắt đầu. Bên bờ biển, những bước chân tuần tra của lực lượng Công an, Biên phòng vẫn miệt mài, những bước chân giữ gìn sự bình yên, làm điểm tựa để sản xuất, kinh doanh…
Xuân Lý - Hùng Nhung
