Tăng cường công tác quản lý người tâm thần, người có biểu hiện “Ngáo đá”
Thời gian gần đây, tình trạng tội phạm do đối tượng là người mắc bệnh tâm thần, đối tượng có biểu hiện “ngáo đá” gây ra trên địa bàn Hà Tĩnh ngày càng diễn biến phức tạp với nhiều hành vi man rợ, nguy hiểm. Nạn nhân chủ yếu là người thân ruột thịt, họ hàng hay hàng xóm xung quanh của họ. Hành động bột phát trong vô thức đã gióng lên hồi chuông đáng báo động về tình trạng người tâm thần gây án khi sống trong cộng đồng dân cư hiện nay.
Thực trạng người bệnh tâm thần và người có biểu hiện “ngáo đá” phạm tội
Theo số liệu thống kê, chỉ tính từ năm 2020 đến nay, trên địa bàn Hà Tĩnh đã xảy ra 28 vụ việc trong đó có 7 vụ Giết người; 1 vụ Hiếp dâm trẻ em; 10 vụ Cố ý gây thương tích; 2 vụ Huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản; 2 vụ Trộm cắp tài sản; 5 vụ Gây rối trật tự công cộng…do người mắc bệnh tâm thần, đối tượng “ngáo đá” gây án, làm 4 người chết, 17 người bị thương, thiệt hại tài sản gần 40 triệu đồng.
Theo số liệu thống kê, chỉ tính từ năm 2020 đến nay, trên địa bàn Hà Tĩnh đã xảy ra 28 vụ việc trong đó có 7 vụ Giết người; 1 vụ Hiếp dâm trẻ em; 10 vụ Cố ý gây thương tích; 2 vụ Huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản; 2 vụ Trộm cắp tài sản; 5 vụ Gây rối trật tự công cộng…do người mắc bệnh tâm thần, đối tượng “ngáo đá” gây án, làm 4 người chết, 17 người bị thương, thiệt hại tài sản gần 40 triệu đồng.
Đăc biệt, thời gian gần đây đã xảy ra một số vụ việc phức tạp, nghiêm trọng để lại nỗi đau mất mát cho người ở lại và sự hoang mang, lo lắng trong quần chúng nhân dân trên địa bàn như:
Ngày 25/10/2021, vụ án đã làm rung động cả một vùng quê thanh bình Hương Sơn, Hà Tĩnh, một cháu bé 8 tuổi bị giết hại với nhiều vết chém trên cơ thể. Và kẻ ác độc đó không phải đâu xa, chính là Hà Trọng Quyết (SN 1993) một thanh niên cùng làng. Và đằng sau vụ án đau lòng này là chuyện nhân tình thế thái và những nỗi đau khôn nguôi của gia đình nạn nhân. Được biết, đối tượng Quyết là người có biểu hiện tâm thần rối loạn, đã từng có thời gian, bệnh án chữa trị về các chứng bệnh tâm thần tại bệnh viện.
Ngày 30/11/2021, Nguyễn Hải Long SN 1990, trú tại phường Khương Thượng, quận Đống Đa, TP Hà Nội là đối tượng có biểu hiện loạn thần “ngáo đá”, sau khi cướp xe ô tô tại thành phố Hà Nội, đối tượng đã điều khiển phương tiện qua địa bàn Hà Tĩnh với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, khi bị lực lượng Công an thành phố Hà Tĩnh phát hiện, đối tượng đã bỏ chạy rồi trèo lên mái nhà dân, la hét, dùng gạch đe doạ tấn công lực lượng Công an cùng người dân, gây mất ANTT. Ngay sau đó đối tượng đã bị lực lượng Công an khống chế, bắt giữ.
Ngày 25/10/2021, vụ án đã làm rung động cả một vùng quê thanh bình Hương Sơn, Hà Tĩnh, một cháu bé 8 tuổi bị giết hại với nhiều vết chém trên cơ thể. Và kẻ ác độc đó không phải đâu xa, chính là Hà Trọng Quyết (SN 1993) một thanh niên cùng làng. Và đằng sau vụ án đau lòng này là chuyện nhân tình thế thái và những nỗi đau khôn nguôi của gia đình nạn nhân. Được biết, đối tượng Quyết là người có biểu hiện tâm thần rối loạn, đã từng có thời gian, bệnh án chữa trị về các chứng bệnh tâm thần tại bệnh viện.
Ngày 30/11/2021, Nguyễn Hải Long SN 1990, trú tại phường Khương Thượng, quận Đống Đa, TP Hà Nội là đối tượng có biểu hiện loạn thần “ngáo đá”, sau khi cướp xe ô tô tại thành phố Hà Nội, đối tượng đã điều khiển phương tiện qua địa bàn Hà Tĩnh với tốc độ cao, lạng lách, đánh võng, khi bị lực lượng Công an thành phố Hà Tĩnh phát hiện, đối tượng đã bỏ chạy rồi trèo lên mái nhà dân, la hét, dùng gạch đe doạ tấn công lực lượng Công an cùng người dân, gây mất ANTT. Ngay sau đó đối tượng đã bị lực lượng Công an khống chế, bắt giữ.
Nguyễn Hải Long có biểu hiện ngáo đá cướp ô tô từ Hà Nội vào Hà Tĩnh điều khiển với tốc độ cao
Hay mới đây vào ngày 05/2/2022, Lê Thị Hải SN 1981, trú tại xã Hương Giang, huyện Hương Khê bị trầm cảm sau khi sinh, đã dùng dao cắt cổ con ruột là cháu Đậu Đăng Hải Đạt, sinh ngày 21/11/2021, làm cháu Đạt tử vong.
Có Thể thấy rằng, tấn công người, tự làm hại bản thân, những vụ án do người tâm thần và người có biểu hiện ngáo đá gây ra khiến dư luận không khỏi bàng hoàng và bất ngờ về mức độ nghiêm trọng. Nhưng đau lòng và xót xa hơn cả là những thảm án mà người tâm thần gây ra lại làm hại chính người thân của mình trong những thời điểm bản thân họ bị rối loạn về tâm lý, không đủ khả năng nhận thức và làm chủ được hành vi của bản thân.
Trách nhiệm quản lý, phòng ngừa người tâm thần, người có biểu hiện “ngáo đá” trong xã hội
Hiện số người bị rối loạn tâm thần, biểu hiện “ngáo đá” ngày càng gia tăng và nếu không được phát hiện sớm, điều trị, quản lý đúng hướng, kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả nặng nề cho chính bản thân người bệnh, gia đình và xã hội. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn Hà Tĩnh tỷ lệ người bệnh tâm thần được điều trị tập trung tại các cơ sở y tế, trung tâm bảo trợ xã hội còn thấp; nhiều người bệnh tâm thần sống cùng gia đình, cộng đồng không được phát hiện kịp thời, chữa trị dứt điểm nên diễn biến bệnh nặng, không kiểm soát được hành vi có thể gây ra các vụ án hình sự có tính chất nghiêm trọng, để lại hệ lụy đau lòng cho toàn xã hội và tiềm ẩn các nguy cơ khó lường.
Có Thể thấy rằng, tấn công người, tự làm hại bản thân, những vụ án do người tâm thần và người có biểu hiện ngáo đá gây ra khiến dư luận không khỏi bàng hoàng và bất ngờ về mức độ nghiêm trọng. Nhưng đau lòng và xót xa hơn cả là những thảm án mà người tâm thần gây ra lại làm hại chính người thân của mình trong những thời điểm bản thân họ bị rối loạn về tâm lý, không đủ khả năng nhận thức và làm chủ được hành vi của bản thân.
Trách nhiệm quản lý, phòng ngừa người tâm thần, người có biểu hiện “ngáo đá” trong xã hội
Hiện số người bị rối loạn tâm thần, biểu hiện “ngáo đá” ngày càng gia tăng và nếu không được phát hiện sớm, điều trị, quản lý đúng hướng, kịp thời sẽ dẫn đến những hậu quả nặng nề cho chính bản thân người bệnh, gia đình và xã hội. Tuy nhiên, hiện nay trên địa bàn Hà Tĩnh tỷ lệ người bệnh tâm thần được điều trị tập trung tại các cơ sở y tế, trung tâm bảo trợ xã hội còn thấp; nhiều người bệnh tâm thần sống cùng gia đình, cộng đồng không được phát hiện kịp thời, chữa trị dứt điểm nên diễn biến bệnh nặng, không kiểm soát được hành vi có thể gây ra các vụ án hình sự có tính chất nghiêm trọng, để lại hệ lụy đau lòng cho toàn xã hội và tiềm ẩn các nguy cơ khó lường.
Kết quả rà soát bước đầu, hiện nay trên địa bàn Hà Tĩnh có 60 đối tượng “ngáo đá”, 253 người bệnh tâm thần có nguy cơ cao thực hiện hành vi xâm phạm trật tự xã hội.”, đây là mầm móng dễ phát sinh tội phạm, có nguy cơ gây án cao. Tuy nhiên theo nhận định của các lực lượng chức năng phòng ngừa tình trạng người tâm thần gây án là một vấn đề khá khó khăn bởi lẽ họ có thể hành động mất kiểm soát bất cứ lúc nào. Chính vì vậy, để chủ động phòng ngừa, ngăn chặn, hạn chế mức thấp nhất xảy ra các vụ án, vụ việc nhất là các vụ trọng án do đối tượng bị bệnh tâm thần, đối tượng loạn thần “ngáo đá” gây ra, thì trách nhiệm đó không thuộc về riêng một cá nhân hay lực lượng nào mà cần sự chung tay của toàn xã hội. Cụ thể:
- Đối với các gia đình có người thân mắc bệnh tâm thần: Các gia đình khi thấy người thân có dấu hiệu phát bệnh bệnh tâm thần hoặc đã bị bệnh và tái phát bệnh cần sớm đưa người bệnh đi khám và điều trị, không nên giấu bệnh nhân ở nhà hoặc tìm đến các thầy cúng, thầy bói. Càng sớm điều trị người bệnh càng chóng ổn định và tránh được những hậu quả đáng tiếc. Khi người tâm thần gặp khó khăn trong cuộc sống thì nên nhờ cộng đồng xung quanh và chính quyền địa phương giúp đỡ. Khi người bệnh ra viện nên tuân thủ nghiêm túc hướng dẫn điều trị và đưa bệnh nhân đi tái khám đúng hẹn. Thường xuyên quan tâm, theo dõi hành vi, cử chỉ, biểu hiện của người tâm thần, kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường để ngăn chặn hành vi tiêu cực, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
- Đối với chính quyền địa phương: Rà soát, nắm danh sách các trường hợp mắc bệnh tâm thần, người có biểu hiện “ngáo đá” tại địa phương, đưa hoặc đề xuất, hướng dẫn đưa người bệnh vào điều trị tại các cơ sở chữa bệnh. Phối hợp với các đơn vị chức năng tổ chức tập huấn cho những người thường xuyên gần gũi, tiếp xúc với người bệnh kỹ năng quản lý, chăm sóc, phòng ngừa những tình huống nguy hiểm. Quan tâm, giúp đỡ các hộ gia đình bệnh nhân khó khăn trong chữa bệnh, hòa nhập cộng đồng. Đồng thời, cần phối hợp, hướng dẫn gia đình đưa bệnh nhân đến những địa phương lân cận có cơ sở điều trị để họ được điều trị đúng cách.
- Đối với các cơ quan chức năng: nêu cao tinh thần cùng toàn xã hội tham gia công tác quản lý, phòng ngừa đối tượng bị tâm thần, đối tượng loạn thần “ngáo đá”, tổ chức tuyên truyền sâu rộng về các hành vi, các nguy cơ có thể do các đối tượng tâm thần, ngáo đá gây ra để mọi người dân cùng biết và chủ động cảnh giác, phòng ngừa. Cùng với đó, các cơ quan chức năng trong xã hội cần có sự phối hợp với gia đình người bệnh siết chặt quản lý,, có giải pháp cách ly đối tượng bị tâm thần một cách hợp lý, không để họ tiếp xúc với các vật dụng, các loại công cụ, vũ khí nguy hiểm, hạn chế thấp nhất điều kiện, khả năng gây án để tránh những hậu quả đau lòng vô cớ có thể xảy ra.
Ngoài kia, còn rất nhiều người mắc bệnh tâm thần và biểu hiện “ngáo đá” vẫn còn trôi nổi mà chưa có chính sách quản lý thích hợp, tiềm ẩn mối hiểm hoả khôn lường cho toàn xã hội. Để ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra do người bệnh tâm thân, người có biểu hiện “ngáo đá” gây ra, cần sự chung tay vào cuộc của các sở, ban ngành và các lực lượng.
- Đối với các gia đình có người thân mắc bệnh tâm thần: Các gia đình khi thấy người thân có dấu hiệu phát bệnh bệnh tâm thần hoặc đã bị bệnh và tái phát bệnh cần sớm đưa người bệnh đi khám và điều trị, không nên giấu bệnh nhân ở nhà hoặc tìm đến các thầy cúng, thầy bói. Càng sớm điều trị người bệnh càng chóng ổn định và tránh được những hậu quả đáng tiếc. Khi người tâm thần gặp khó khăn trong cuộc sống thì nên nhờ cộng đồng xung quanh và chính quyền địa phương giúp đỡ. Khi người bệnh ra viện nên tuân thủ nghiêm túc hướng dẫn điều trị và đưa bệnh nhân đi tái khám đúng hẹn. Thường xuyên quan tâm, theo dõi hành vi, cử chỉ, biểu hiện của người tâm thần, kịp thời phát hiện dấu hiệu bất thường để ngăn chặn hành vi tiêu cực, tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra.
- Đối với chính quyền địa phương: Rà soát, nắm danh sách các trường hợp mắc bệnh tâm thần, người có biểu hiện “ngáo đá” tại địa phương, đưa hoặc đề xuất, hướng dẫn đưa người bệnh vào điều trị tại các cơ sở chữa bệnh. Phối hợp với các đơn vị chức năng tổ chức tập huấn cho những người thường xuyên gần gũi, tiếp xúc với người bệnh kỹ năng quản lý, chăm sóc, phòng ngừa những tình huống nguy hiểm. Quan tâm, giúp đỡ các hộ gia đình bệnh nhân khó khăn trong chữa bệnh, hòa nhập cộng đồng. Đồng thời, cần phối hợp, hướng dẫn gia đình đưa bệnh nhân đến những địa phương lân cận có cơ sở điều trị để họ được điều trị đúng cách.
- Đối với các cơ quan chức năng: nêu cao tinh thần cùng toàn xã hội tham gia công tác quản lý, phòng ngừa đối tượng bị tâm thần, đối tượng loạn thần “ngáo đá”, tổ chức tuyên truyền sâu rộng về các hành vi, các nguy cơ có thể do các đối tượng tâm thần, ngáo đá gây ra để mọi người dân cùng biết và chủ động cảnh giác, phòng ngừa. Cùng với đó, các cơ quan chức năng trong xã hội cần có sự phối hợp với gia đình người bệnh siết chặt quản lý,, có giải pháp cách ly đối tượng bị tâm thần một cách hợp lý, không để họ tiếp xúc với các vật dụng, các loại công cụ, vũ khí nguy hiểm, hạn chế thấp nhất điều kiện, khả năng gây án để tránh những hậu quả đau lòng vô cớ có thể xảy ra.
Ngoài kia, còn rất nhiều người mắc bệnh tâm thần và biểu hiện “ngáo đá” vẫn còn trôi nổi mà chưa có chính sách quản lý thích hợp, tiềm ẩn mối hiểm hoả khôn lường cho toàn xã hội. Để ngăn chặn những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra do người bệnh tâm thân, người có biểu hiện “ngáo đá” gây ra, cần sự chung tay vào cuộc của các sở, ban ngành và các lực lượng.
Nga Nguyễn
