“Thanh bảo kiếm” thời kỳ công nghệ số
Cách đây 61 năm, ngày 20/7/1962, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 34/LCT công bố Pháp lệnh quy định nhiệm vụ, quyền hạn của CSND và Pháp lệnh quy định chế độ cấp bậc hàm sỹ quan, hạ sỹ quan CSND. Đây là mốc son lịch sử, đánh dấu sự lớn mạnh, trưởng thành của lực lượng CSND, đồng thời là cơ sở pháp lý để xây dựng lực lượng CSND trở thành lực lượng vũ trang nòng cốt, xung kích trên mặt trận đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm TTATXH. Ngày 20/7 hàng năm chính thức là Ngày truyền thống lực lượng Cảnh sát nhân dân. Trước sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, đòi hỏi lực lượng Cảnh sát nhân dân nói chung và Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh nói riêng không ngừng trưởng thành, lớn mạnh, đấu tranh có hiệu quả với các loại tội phạm, nhất là tội phạm phi truyền thống, giữ bình yên và hạnh phúc cho Nhân dân.
1. Nhận diện những thách thức của công nghệ số đối với nhiệm vụ đảm bảo ANTT
Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, còn gọi Cách mạng 4.0 (CMCN 4.0) là cuộc cách mạng kỹ thuật số xuất hiện từ đầu thế kỷ XXI, là sự hợp nhất và tích hợp các công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy trình, phương thức sản xuất, làm mờ đi ranh giới giữa các các lĩnh vực vật lý, kỹ thuật số và sinh học. Cuộc cách mạng này gắn liền với những đột phá chưa từng có về công nghệ, liên quan đến kết nối Internet vạn vật, điện toán đám mây, công nghệ in 3D, công nghệ cảm biến, thực tế ảo….
CMCN 4.0 đang tác động mạnh mẽ đến mọi quốc gia, chính phủ, doanh nghiệp và người dân toàn cầu, cũng như làm thay đổi căn bản cách chúng ta sống, làm việc và sản xuất. Kỷ nguyên mới của đầu tư, năng suất và mức sống gia tăng tất cả là nhờ vào sự sáng tạo của con người và sẽ tác động sâu sắc đối với các hệ thống chính trị, xã hội, kinh tế của thế giới. Việt Nam là một trong những quốc gia được thừa hưởng những thành tựu của CMCN 4.0 để đẩy nhanh hơn tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa và thu hẹp khoảng cách với các quốc gia phát triển, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống nhân dân.
Bên cạnh những thuận lợi cơ bản nêu trên, cuộc CMCN 4.0 cũng gây ra thách thức, tác động như: sự tụt hậu về khoa học công nghệ, dư thừa lao động trình độ thấp gây phá vỡ thị trường lao động, ảnh hưởng xấu đến tình hình kinh tế - xã hội của đất nước, đồng thời đặt ra cho chúng ta những thử thách không nhỏ đối với công tác bảo đảm an ninh quốc gia, trật tự xã hội, cụ thể:
- Đối mặt với những thách thức về an ninh phi truyền thống như: Cạn kiệt tài nguyên, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường, thảm họa thiên tai, dịch bệnh, khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm mua bán người, tội phạm công nghệ cao, tội phạm rửa tiền…
- Tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao gia tăng nhanh chóng, nhất là trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng. Việc sử dụng mạng internet để thực hiện hành vi mua bán tiền ảo, tiền giả, rửa tiền; buôn bán ma túy, mua bán người xuyên quốc gia, gian lận thương mại, trốn thuế; tổ chức đánh bạc, đánh bạc, cá độ bóng đá diễn ra công khai, dưới nhiều hình thức khác nhau với quy mô lớn và gia tăng theo từng năm.
- Việc có nhiều thiết bị kết nối internet, đến lộ lọt bí mật nhà nước và các thông tin cá nhân, quyền riêng tư, các đối tượng triệt để lợi dụng các kẽ hở trong bảo mật thông tin, bảo mật tài liệu để thực hiện các cuộc tấn công quy mô lớn nhằm đánh cắp thông tin và sử dụng để can thiệp hoạt động chính trị hoặc thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
- Công tác quản lý, giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, chiến sĩ gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh sự bùng nổ của công nghệ, các thông tin thất thiệt trên mạng internet gây nhiễu loạn, hoang mang trong dư luận. Việc quản lý cán bộ, chiến sĩ tham gia các trang mạng xã hội như: Facebook, Tik Tok, Instagram, Twitter, Zalo…; việc sử dụng các thiết bị công nghệ hiện đại chưa được thực hiện đầy đủ, chặt chẽ, dẫn đến nguy cơ lộ lọt thông tin cá nhân, bí mật nhà nước liên quan đến ngành Công an ngày càng gia tăng.
2. Những chiến công đặc biệt xuất sắc của lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh trên nền tảng số
Trước tác động từ CMCN 4.0, lực lượng Công an nhân dân nói chung và Công an Hà Tĩnh đã chủ động trong công tác dự báo, nắm tình hình, triển khai nghiên cứu, ứng dụng những thành tựu của cuộc cách mạng này trong công tác Công an. Là một địa phương còn nhiều khó khăn, vất vả, việc đầu tư phương tiện, khoa học để đấu tranh với tội phạm, nhất là tội phạm phi truyền thống còn nhiều hạn chế. Thế nhưng, vượt qua nhưng “rào cản” về máy móc, phương tiện, lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh đã có những đường đi, nước bước, cách đánh táo bạo trên nền tảng số, trong đó có nhiều chuyên án, vụ án có tiếng vang trong cả nước, làm nức lòng Nhân dân, được ghi nhận và đánh giá cao. Trong đó, có thể điểm qua một số kết quả nổi bật như sau:
- Triệt xóa nhiều đường dây tội phạm sử dụng công nghệ cao để hoạt động. Lực lượng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh và Công an các huyện, thành phố, thị xã đã phá nhiều chuyên án lớn như: Phòng Cảnh sát hình sự triệt phá đường dây lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng hình thức tuyển “cộng tác viên” bán hàng online, khởi tố trên 100 bị can; khởi tố, giam ổ nhóm bán bản vẽ thiết kế trên không gian mạng; đánh sập nhiều đường cá độ bóng đá trực tuyến từ con số hàng tỉ đồng đến hàng chục tỉ đồng, nhất là trong dịp Word cup 2022. Công an Thành phố Hà Tĩnh phá đường dây làm giả giấy tờ của cơ quan tổ chức hoạt động tinh vi trên toàn quốc. Công an huyện Lộc Hà phá chuyên án, bắt nhóm đối tượng giả danh nhân viên ngân hàng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản của nhiều bị hại trên toàn quốc. Công an huyện Thạch Hà triệt phá đường dây lừa đảo, chiếm đoạt tài sản hơn 100 tỉ đồng từ việc thành lập công ty “núp bóng”, làm giả sản phẩm làm đẹp bán trên không gian mạng. Cùng với đó, nhiều đơn vị, địa phương trong Công an Hà Tĩnh đã lập nhiều thành tích xuất sắc, đấu tranh với tội phạm sử dụng công nghệ cao.
- Tội phạm ma túy, tội phạm trốn thuế, tiền ảo, buôn bán người… đã bị lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh đấu tranh và triệt xóa. Trong đó, có nhiều chuyện án, vụ án hoạt động tinh vi, các đối tượng không để lại manh mối trên không gian mạng, hoạt động manh động liều lĩnh, sẵn sàng sử dụng hung khí đấu tranh trực diện với lực lượng Công an nhưng bằng sự mưu trí, dũng cảm, sử dụng đồng bộ các biện pháp, kết hợp đồng bộ giữa truyền thống và hiện đại, đảm bảo an toàn tính mạng cho lực lượng đánh án.
- Tiên phong trong thực hiện chuyển số. Để thực hiện thành công hai đại dự án xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; Sản xuất, cấp và quản lý căn cước công dân gắn chíp điện tử và thực hiện Đề án 06 của Chính phủ về phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 với những nhiệm vụ "chưa từng có tiền lệ", từng đơn vị, từng cấp của tỉnh Hà Tĩnh nói chung và lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh đã chứng minh sự miệt mài, bền bỉ, sáng tạo cách làm hay, hiệu quả, tháo gỡ những "nút thắt", tạo “cú hích” truyền cảm hứng để triển khai thực hiện, góp phần thiết lập những giá trị mới từ công dân số, chính phủ số và xã hội số. Minh chứng cho kết quả bước đầu đạt được là Hà Tĩnh là địa phương đứng thứ 2 trên toàn quốc về cấp CCCD gắn chip cho công dân đủ điều kiện, đứng thứ 4 toàn quốc về cấp và kích hoạt tài khoản định danh điện tử cho công dân. Thực hiện tốt công tác quản lý hành chính về trật tự xã hội, nhất là đổi mới phương thức quản lý dân cư từ thủ công sang quản lý điện tử, xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, góp phần tạo nền tảng để phát triển Chính phủ điện tử.
- Đồng bộ thực hiện cải cách hành chính trong lực lượng Cảnh sát nhân dân, sử dụng khoa học công nghệ để thực hiện, nhiều mô hình Camera an ninh được ra đời, góp phần nâng cao hiệu quả đấu tranh phòng chống tội phạm ngay từ cơ sở; đảm bảo trật tự an toàn giao thông, phòng cháy, chữa cháy. Điển hình, Công an Thành phố Hà Tĩnh xây dựng trung tâm giám sát an ninh, an toàn giao thông TP Hà Tĩnh. Với gần 100 camera giám sát được lắp đặt tại các điểm giao thông trọng yếu, trung tâm giám sát an ninh, an toàn giao thông đặt tại Công an TP Hà Tĩnh hoạt động hiệu quả trong thời gian qua đã làm giảm ùn tắc, hạn chế tai nạn, đảm bảo ANTT, ATGT trên địa bàn, góp phần xây dựng đô thị thông minh trong thời gian tới.
- Tiên phong trên tuyến đầu chống dịch, phòng chống thiên tai, cùng với lực lượng Công an toàn tỉnh, lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh với “tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở” xây dựng hình ảnh đẹp về người cán bộ, chiến sĩ Công an trong lòng nhân dân. Là lá chắn phòng chống dịch, thanh bảo kiếm giữ an ninh trật tự.
3. Xây dựng lực lượng Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh hiện đại
Hiện nay, các thế lực thù địch, đối tượng phản động và các loại tội phạm không ngừng thay đổi phương thức, thủ đoạn hoạt động chống phá, phạm tội, trong đó có việc lợi dụng các thành tựu khoa học kỹ thuật, ứng dụng thành tựu CMCN 4.0 để hoạt động. Tình hình trên đặt ra yêu cầu đối với công tác xây dựng lực lượng Cảnh sát nhân dân cần tập trung triển khai đồng thời cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức gắn với tăng cường đầu tư hiện đại hóa trang thiết bị, phương tiện kỹ thuật, vũ khí nhằm thực hiện cho được mục tiêu đã đề ra. Trọng tâm là:
- Chủ động quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả các quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, Bộ Công an về phát triển khoa học và công nghệ, nhất là những mục tiêu, nhiệm vụ đã được xác định trong Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII; Chủ động tham mưu các giải pháp công tác Công an trước thời cơ và thách thức của CMCN 4.0.
- Cùng với việc nắm vững lý luận chính trị, chủ nghĩa Mác - Lê Nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, kiến thức về chuyên môn nghiệp vụ, pháp luật, ngoại ngữ, cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát nhân dân cần nâng cao nhận thức về cuộc CMCN 4.0, về âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, các loại tội phạm và vi phạm pháp luật khác trong bối cảnh CMCN 4.0 để tự bảo vệ mình, bảo vệ bí mật nhà nước trong môi trường không gian mạng.
- Tận dụng tối đa những thành quả của cuộc CMCN 4.0 trong triển khai sắp xếp tổ chức bộ máy, bố trí cán bộ tinh gọn, hiệu quả.Phát huy tối đa lợi thế của mạng internet, tăng cường cung cấp, cập nhật thường xuyên các thông tin, quan điểm đúng đắn của Đảng, Nhà nước trên các website, cổng thông tin điện tử nhằm nâng cao nhận thức, ý thức chính trị, đấu tranh chống lại các quan điểm, luận điệu sai trái, xây dựng bản lĩnh chính trị cho đội ngũ cán bộ, chiến sĩ.
- Xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ Cảnh sát nhân dân Công an Hà Tĩnh có trình độ cao về lý luận, khoa học nghiệp vụ Công an, khoa học kỹ thuật - công nghệ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ CMCN 4.0. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất, phương tiện làm việc hiện đại, ứng dụng các thành tựu của khoa học - công nghệ và mở rộng hợp tác quốc tế, góp phần nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo đảm TTATXH, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao trong tình hình hiện nay.
Tĩnh Hà
